Nằm cách đường Quốc lộ 14 hơn 7km về phía Tây, làng Kon Trang Mơ Nây của xã Đăk La nằm yên bình giữa bạt ngàn cà phê, cao su trù phú. Vào làng, hỏi thăm già làng A H’Lơn, ai ai cũng biết. Từng trăn trở về cái nghèo, cái đói cứ bủa vây lấy dân làng. Trong khi đó, nhà nước lại có nhiều chính sách hỗ trợ nguồn vốn cho người dân tộc thiểu số làm ăn. Bản thân già A H’Lơn đã tiên phong trong việc vay vốn của Nhà nước để phát triển trên 1.200 cây Cà phê. Khi cây Cà phê cho thu hoạch, với số tiền thu nhập được, ông tiếp tục vay thêm nguồn vốn của Ngân hàng CSXH huyện đầu tư chăn nuôi bò. Đến nay, không chỉ trả hết nợ ngân hàng, ông còn vươn lên trở thành một trong ít người có kinh tế khá nhất vùng.

Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang, trò chuyện với người có uy tín trong vùng DTTS huyện Đăk Hà

Già A H’Lơn cho biết: “Mình làm được rồi thì cũng mong dân làng ai cũng làm được. Tranh thủ những lúc họp với dân làng, tuyên truyền cho họ sống làm sao theo đúng chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Mình làm trước, rồi tuyên truyền thì người dân mới tin, mới làm theo”.

Làng Kon Trang Mơ Nây có 285 hộ với hơn 2.000 giáo dân người BaNa - Rơ Ngao. Trước đây, đời sống người dân chủ yếu phụ thuộc vào việc phát triển các loại cây trồng ngắn ngày như sắn, lúa một vụ. Sau nghe theo già A H’Lơn khuyên bảo, bà con đã mạnh dạn chuyển đổi từ sản xuất cây sắn hiệu quả kinh tế thấp sang trồng cây công nghiệp, chăn nuôi gia súc gia cầm.

Trưởng thôn A Nẻo - Người có uy tín thôn Đăk Kang Yôp, xã Đăk Hring phối hợp công an xã tuyên truyền thu hồi vũ khí, vật liệu nổ

Theo ông A Bi - Trưởng thôn Kon Trang Mơ Nây, xã Đăk La. Đến nay, dân làng đã phát triển được gần 200 hecta cà phê, 150 hecta cao su, trên 1.000 cây ăn trái trồng xen canh trong vườn và chăn nuôi được gần 300 con bò, dê. Người làng tin, nghe và làm theo già làng A H’Lơn, đời sống khấm khá hơn, con em ai nấy đều được đến trường. Toàn thôn có 157 hộ được công nhận gia đình văn hóa.

Tại thôn Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà, già làng A Thuih được người Ba Na - Rơ Ngao quý mến và tin yêu hết mực vì ông không chỉ chỉ tiên phong trong phát triển kinh tế gia đình, mà cái tâm của ông trong việc gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình đã “đánh thức” những con tim dân làng. Sau khi được Nhà nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”, trách nhiệm của già A Thuih càng nặng nề hơn. Khi vừa một lúc đảm nhiệm làm “nhạc trưởng” của đội nghệ nhân dân gian với 42 thành viên, sẵn sàng tham gia biểu diễn trong và ngoài huyện. Vừa là người thầy tận tâm truyền dạy, “giữ lửa” văn hóa dân gian cho 3 lớp cồng chiêng, xoang ở nhiều lứa tuổi khác nhau.

Già A Thuih cho biết: Mong muốn lớn nhất của ông là sau này, mỗi đứa trẻ trong làng sinh ra đều biết sử dụng thành thạo cái cồng, con chiêng, biết chơi nhạc cụ truyền thống, thành thục các làn điệu dân ca. Để mai sau, khi những lớp người già mất đi, thì những giá trị văn hóa dân gian của người Bana – Rơ ngao sẽ mãi còn được lưu truyền nguyên giá trị.

Hiện nay, toàn huyện Đăk Hà có 65 già làng là người có uy tín trong vùng DTTS, vùng có đạo. Bên cạnh vận động giáo dân, dân làng sống tốt đời đẹp đạo, phát triển kinh tế - văn hóa – xã hội. Phát huy bề dày kiến thức, kinh nghiệm và tầm ảnh hưởng của mình trong cộng đồng đội ngũ người có uy tín đã làm tốt nhiệm vụ  “cầu nối” truyền tải nhưng vấn đề quan quan trọng của đất nước, của địa phương đến với bà con nhân dân. Trực tiếp gìn giữ khối đoàn kết ở khu dân cư, tham gia có hiệu quả công tác đấu tranh, phát hiện, tố giác tội phạm. Giúp lực lượng chức năng thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Theo Thượng tá Phan Dần – Phó trưởng công an huyện Đăk Hà: “Cũng nhờ công tác phối hợp giữa đội ngũ già làng với công an và chính quyền địa phương trong thời gian qua được đảm bảo. Đơn vị đã tiếp nhận, xử lý nhiều thông tin tố giác tội phạm có giá trị tại các khu vực tiềm ẩn mất an ninh trật tự. Ngoài ra, người có uy tín cũng kịp thời thông tin những vấn đề nổi cộm, phát sinh có dấu hiệu vi phạm pháp luật để ngành chức năng có giải pháp ngăn chặn, và đấu tranh có hiệu quả ngay từ bước đầu”

Là một địa phương có sự đa dạng về dân tộc, tôn giáo, và văn hóa. Trong hành trình xây dựng và phát triển của mình, huyện Đăk Hà luôn ghi nhận và biểu dương những đóng góp lớn lao và bền bỉ của các già làng, người có uy tín trong vùng DTTS. Những “Cánh chim Chơ Rao” luôn song hành cùng cấp ủy đảng, chính quyền địa phương dẫn lối buôn làng tin yêu theo Đảng, theo Bác Hồ…