Các thí sinh cùng trải qua 4 phần thi gồm: phần thi Chào hỏi, giới thiệu, cung cấp những nét đặc trưng cơ bản về đặc điểm, tình hình kinh tế-xã hội, và công tác hòa giải ở cơ sở của địa phương; phần thi Hiểu biết pháp luật liên quan đến Luật Hòa giải cơ sở, Luật Hôn nhân gia đình, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Khiếu nại, tố cáo, Luật Đất đai... phần thi Xử lý, giải quyết các tình huống liên quan đến những mâu thuẫn tranh chấp đất đai, tài sản thừa kế, mâu thuẫn phát sinh trong quan hệ gia đình và phần thi tài năng với những tiểu phẩm có nội dung thực tế, sinh động, gắn với những mâu thuẫn, xích mích, tranh chấp trong cuộc sống. Bằng sự hiểu biết pháp luật, am hiểu kiến thức xã hội và kinh nghiệm thực tiễn, các đội thi không chỉ áp dụng linh hoạt các quy định của pháp luật mà còn dùng phương pháp phân tích, thuyết phục và tình người trong việc hóa giải mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh từ thực tế cuộc sống hàng ngày, phát huy truyền thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư để thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở… Qua đó, tạo điều kiện để các hòa giải viên được bồi dưỡng, nâng cao kiến thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ, từ đó nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động hòa giải, thúc đẩy việc trao đổi, học tập kinh nghiệm kỹ năng thực hành… góp phần phổ biến pháp luật đến với mọi tầng lấp nhân dân, phòng ngừa và hạn chế vi phạm pháp luật, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tôn trọng pháp luật, củng cố tổ chức, hoạt động hòa giải ở cơ sở. Đồng thời, khẳng định ý nghĩa xã hội, nhân văn sâu sắc của công tác hòa giải trong cuộc sống hiện nay.